ترکیه، رقیب اصلی ایران در صدور خدمات مهندسی

دبیر سندیکای شرکت‌های ساختمانی ایران گفت: شرکت‌های صادرکننده خدمات فنی و مهندسی ایرانی از سال ۲۰۰۹ تا سال ۲۰۱۵ حدود دو میلیارد دلار کار در عراق گرفتند، اما به‌اندازه پنج میلیارد دلار ظرفیت کار ایجاد کردند و حتی با یک برنامه خوب می‌‌توان به ۲۰ میلیارد دلار صادرات هم‌ فکر کرد، البته ترکیه در این حوزه مهمترین رقیب ایران در منطقه است‌.
ایرج گلابتونچی توضیح داد: در سال‌هایی مثل سال ۱۳۹۰ که توجه دولت بیشتر شده، جایزه صادراتی گذاشته و اجازه فعالیت داده ظرفیت صادرات فنی و مهندسی ما به ۲.۴ میلیون دلار رسیده است؛ یعنی این ظرفیت در کشور وجود دارد که حتی بیشتر از این میزان صادرات انجام شود. سال ۱۳۹۴ درهای کشور عراق به روی پیمانکاران ایرانی باز شد و پیمانکاران بخش خصوصی با ورود در مناقصات دو میلیارد دلار پروژه گرفتند.
وی تاکید کرد: این نشان می‌دهد که اگر بازاری در کنار کشور فعال باشد، شرکت‌های ایرانی می‌توانند با هماهنگی لازم آن بازار را از دست رقیبان منطقه‌ای بگیرند.

عراق مقصد صادراتی بیشترین خدمات مهندسی
گلابتونچی افزود: از طرف دیگر شرکت‌های حوزه صدور خدمات فنی و مهندسی ایران در کشورهایی مانند ازبکستان، تاجیکستان، بنگلادش افغانستان پاکستان، سریلانکا، قزاقستان ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان عراق امارات متحده، عمان، یمن، بلاروس، جیبوتی، کنیا، الجزایر، سودان و ونزوئلا کار کرده‌اند، اما بیشترین حجم کار بین سال‌های ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵ در عراق بوده است. شرکت‌های ایرانی در عراق حدود ۴ میلیارد دلار قرارداد ثبت‌شده دارند که ۲ میلیارد دلار آن مربوط به شرکت مپنا و بقیه آن مربوط به پیمانکاران بخش خصوصی است. اما از سال ۱۳۹۵ که داعش وارد عراق شد، امکان گرفتن کار برای شرکت‌های ایرانی کم شد.
همچنین طبق گفته‌های این فعال صنفی، در این بازه بخش خصوصی با ۳۸ شرکت، ۵۷ پروژه در عراق گرفتند که از این میزان ۳.۱ میلیارد دلار در جنوب عراق، ۲۳۵ میلیون دلار در سلیمانیه و حدود ۴۰۰ میلیون دلار در اربیل بوده است. بیشترین حجم کار در این کشور در وزارت اعمار و اسکان و شهرداری و با حدود ۴۵۲ میلیون دلار است. از طرف دیگر در رتبه‌‌بندی ۲۵۰ پیمانکار برتر در جهان، چین ۶۵ شرکت داشت که در سال ۲۰۲۰ به ۷۴ شرکت تبدیل شد. ترکیه هم ۴۴ شرکت در این رتبه‌­بندی دارد. در این میان دو شرکت ایرانی هم جزو ۲۵۰ پیمانکار برتر دنیا هستند.

وضعیت صدور خدمات مهندسی در کشورهای منطقه
گلابتونچی درباره وضعیت صدور خدمات در کشورهای منطقه توضیح داد: مهمترین رقیب منطقه ‌ایران، ترکیه است که در همان بازه‌ای که ایران ۳۴ میلیارد دلار صادرات داشت، حدود ۴۲۵ میلیارد دلار صادرات خدمات فنی و مهندسی داشته است. همچنین سهم صدور خدمات فنی و مهندسی از اقتصاد ترکیه حدود ۳۰ درصد است که یعنی ترکیه حجم زیادی از اقتصاد خود را بر مبنای صدور خدمات فنی و مهندسی پایه گذاشته است.
وی همچنین تصریح کرد: شرکت‌های ایرانی از سال ۲۰۰۹ تا سال ۲۰۱۵ وارد عراق شدند و حدود دو میلیارد دلار کار گرفتند، اما به‌اندازه پنج میلیارد دلار ظرفیت کار ایجاد کردند؛ یعنی با ماشین‌‌آلات و تجهیزاتی که پیمانکاران ایرانی به عراق برده‌‌اند به‌راحتی می‌توان پنج میلیارد دلار کار گرفت و با یک برنامه خوب و متقن به ۲۰ میلیارد دلار هم‌ فکر کرد. در همین مدت شرکت‌های ترکیه‌ای ۲۷ میلیارد دلار در عراق، کار گرفته‌اند. بر اساس گزارش‌ سندیکای شرکت‌های ساختمانی ایران، در حال حاضر ۵۶ هزار و ۵۰۰ شرکت مهندسی تأیید صلاحیت شده از سوی سازمان برنامه‌و بودجه در حوزه صنعت احداث در کشور فعال است که از این میان حدود ۵۳ هزار شرکت پیمانکاری و ۳۵۰۰ شرکت مهندس مشاور هستند.