مستاجران تهرانی حاشیه‌نشین شدند

بازار مسکن شاید هنوز در خواب زمستانی به سر می‌برد، اما نماهنگ‌های ایجاد تورم جدید در این بازار قبل از شروع تقاضا از سوی متقاضیان خانه دیده می‌شود و به نظر می‌رسد نرخ کرایه در این بازار به گونه‌ای خواهد شد که بیش از ۵۰ درصد مستاجران تهرانی، ناگزیر به مناطق پایین و ارزان‌تر و حتی حاشیه‌ شهرها مهاجرت کنند.
با نزدیک شدن به فصل جابه‌جایی، بار دیگر بحث اجاره‌بها و قیمت مسکن مطرح شده است. یکی از مهمترین دلایل صعود قیمت اجاره‌بها؛ افزایش قیمت مسکن در سال های اخیر بوده است. بر اساس آمار‌های رسمی درباره متغیر‌های موثر در مسکن، از جمله این متغیر‌ها انتظارات تورمی، برنامه ساخت چهار میلیون واحد نهضت ملی مسکن، مالیات خانه‌های خالی و لوکس، پرداخت وام ۵۵۰ میلیون تومانی ساخت، برخورد با مشاوران املاک فاقد مجوز بود که باعث شد رشد قیمت خانه از حدود ۶۶ درصد در سال ۱۴۰۱ به ۴۶ درصد در سال ۱۴۰۲ کاهش یابد.
این متغیرها اثر کاهشی خود را بر بازار مسکن در سال ۱۴۰۲ ایجاد کردند که در صورت ادامه این روند، می‌توان به بهبود بازار ملک در سال ۱۴۰۳ امیدوار بود، اما واقعیت این است که در سال ۱۴۰۲ مصالح ساختمانی تورم ۵۰ درصدی را تجربه کرده‌اند. با احتساب تورم عمومی ۴۵ درصدی، انتظار برای کاهش و یا حتی ثبات قیمت‌ها در بازار مسکن بسیار بعید است.
مهاجرت مستاجران تهرانی به شهر‌های اطراف
در همین رابطه هادی سرخوش فعال، بازار مسکن، گفت: از اواسط سال گذشته وضعیت بازار استیجاری در سال ۱۴۰۳ قابل پیش‌بینی بود، تا جایی که حدود ۱۰ درصد از مستاجران تهرانی اقدام به بازگشت به شهر‌های اطراف تهران کردند.
به گفته این فعال بازار مسکن، بازخورد اجاره‌بها از تورم ناشی از سوءمدیریت‌ها و از همه مهمتر ادامه روند تحریم‌ها در اقتصاد ایران، بسیار سخت و شکننده بود، به طوری که آمار‌ها از افزایش ۱۵۰ درصدی اجاره‌بها در سال ۱۴۰۲ حکایت دارد!
سرخوش با اشاره به اینکه مستاجران هر ساله علاوه بر سایر هزینه‌های معیشتی، باید اجاره‌بهایی فراتر از نرخ تورم را نیز بپردازند، گفت:‌ امسال قطعاً تعداد متقاضیان رهن کامل خانه خیلی کمتر از سال‌های گذشته خواهد بود، چراکه مردم با تورمی که با آن دست به گریبان هستند، توان پس‌انداز نخواهند داشت و همین موضوع دلیلی بر افزایش تقاضا برای اجاره خانه خواهد شد.

کدام مستاجران وام ودیعه مسکن دریافت کردند؟
وی تصریح کرد: دولت از این روند به خوبی مطلع است، اما تنها کاری که در سال‌های گذشته در مقابل این وضعیت انجام داده است، دادن وعده برای پرداخت ودیعه مسکن بود که تنها جزئی از این جمعیت مستاجر توانستند این وام را دریافت کنند.
این کارشناس و فعال بازار مسکن با تاکید بر اینکه اجاره‌بها دغدغه بزرگ مستاجران در سال جاری خواهد بود، گفت: تورم اجاره‌بها از تهران به حاشیه شهر تهران رسیده و امروز این وسعت به شهر‌هایی مانند ورامین، فیروزکوه، پاکدشت، قرچک و درنهایت ۴۸ شهر‌ استان تهران رسیده است.
سرخوش ادامه داد: حاشیه‌نشینی دیگر نشانه فقر نیست، چراکه اجاره‌بها در همین حاشیه‌ها سربه فلک کشانده و قیمت‌های غیرواقعی و بسیار گران جایگزین اجاره‌بهای حداقلی شده است.
وی ادامه داد: امروز و در همین ابتدای سال، یک واحد ۶۵ متری در فیروزکوه با ۱۰۰ میلیون پیش و ماهی سه و نیم میلیون اجاره داده می‌شود. این به عنوان نمونه مطرح شد و متاسفانه ارقام اجاره مسکن به شهروندان در شهر‌های اطراف تهران که حدود ۲ تا ۳ ساعت زمان برای تردد باید صرف کند، بسیار بالا و حتی برای ادامه حضور غیرممکن خواهد بود.