طرح جدید انبوه‌‌‌‌‌سازان برای تولید مسکن

در مناظرات انتخاباتی ریاست جمهوری، ابراهیم رئیسی رو به دوربین‌های صدا و سیما اعلام کرد که در دو سال اول دولت او دو میلیون مسکن به نیازمندان تحویل داده می‌شود؛ اما حالا نه تنها این ادعا محقق نشده است که بهای گزاف ساخت واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن، اقساط سنگین بانکی، تامین نشدن زمین دولتی به میزان کافی و… همه و همه دست به دست هم داده است تا چشم متقاضیان این طرح آب نخورد که خانه‌‌‌‌‌دار شوند.
البته از همان ابتدای طرح ادعای رئیسی‌، بسیاری از کارشناسان گفتند که سنگ بزرگ نشانه نزدن است. پیش از رئیسی، محمود احمدی‌نژاد همین ادعا را با پرونده جنجالی مسکن مهر مطرح کرده بود، اما با گذشت بیش از یک دهه از ادعای رییس دولت نهم و دهم، هنوز که هنوز است بخشی از متقاضیان مسکن مهر واحدهای خود را تحویل نگرفته‌‌‌‌‌اند. در آذر ماه سال گذشته مهرداد بذرباش، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که «تلاش می‌‌‌‌‌کنیم تحویل مسکن مهر تا پایان دولت سیزدهم به اتمام برسد.»
با تمام این اوصاف، یکی از مهمترین گرفتاری‌های متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن تاکنون، قیمت نامشخص این واحدهای مسکونی بوده است.

قیمت واحدهای نهضت ملی مسکن
دولت در ابتدای تحویل‌ گرفتن ساختمان پاستور، قیمت ساخت هر مترمربع مسکن حمایتی را دو ‌میلیون ‌و ۷۰۰ هزار تومان اعلام کرد‌ و سپس در زمستان سال ۱۴۰۰ توضیح داد که بهای ساخت هر مترمربع واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن چهار میلیون‌ و ۷۰۰ هزار تومان است، اما همان زمان پیمانکاران اعلام کردند که قیمت ساخت مسکن حمایتی متری هفت ‌میلیون ‌و ۱۰۰ هزار تومان تمام می‌شود و در توضیح این ماجرا فرشید پورحاجت، دبیر کانون انبوه‌سازان، به ایسنا گفته بود قیمت مصالح ساختمانی جهش خیره‌کننده داشته و محال است قیمت ساخت هر مترمربع مسکن حمایتی کمتر از متری هفت‌ میلیون تومان تمام شود.
احمد دنیامالی، عضو شورای عالی مسکن در سال ۱۴۰۱ به ایلنا توضیح داد که قیمت هر مترمربع مسکن حمایتی به‌طور میانگین هشت میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
در سوم آذر ۱۴۰۲ روح‌‌‌‌‌اله اکبری، دستیار ویژه وزیر راه و شهرسازی در جمع خبرنگاران اعلام کرد که «ممکن است برخی از واحد‌های نهضت ملی با قیمت هر متر مربع ۵ میلیون تا ۷ میلیون تومان شروع شده باشند و برخی‌ها هم با ۱۰ میلیون تومان شروع و با ۱۲ میلیون تومان تمام شوند.»
اما به تازگی مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است که دولت بنا دارد قیمت تمام شده واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن را ‌کاهش دهد.

قرارداد ساخت مسکن با چه قیمتی امضا شد؟
در همین زمینه ایرج رهبر، رییس هیئت مدیره انجمن انبوه سازان تهران درباره قیمت نهایی واحدهای مسکونی طرح نهضت ملی مسکن  می‌‌‌‌‌گوید: در حال حاضر در قراردادهای ساخت با پیمانکاران تهران، قیمت ساخت هر مترمربع واحد مسکونی طرح نهضت ملی مسکن هشت میلیون و ۲۵۰ هزار تومان است که البته مشمول نرخ تعدیل هم می‌‌‌‌‌شود و در صورت افزایش نرخ تورم و افزایش هزینه‌های ساخت مابه‌‌‌‌‌التفاوت آن از متقاضیان دریافت می‌شود.
وی در ادامه درباره وضعیت پیشرفت واحدهای طرح نهضت ملی مسکن توضیح می‌دهد: سهمیه استان تهران از طرح نهضت ملی مسکن ساخت ۲۵۰ هزار واحد مسکونی بوده است که در حال حاضر برای ساخت ۱۷ تا ۱۸ هزار واحد با پیمانکاران تفاهم‌‌‌‌‌نامه امضا شده است و برخی واحدهای مسکونی در دست احداث است.
این مقام صنفی درباره میزان پیشرفت ساخت‌‌‌‌‌وساز واحدهای طرح نهضت ملی مسکن در تهران توضیح می‌‌‌‌‌دهد: برخی از این واحدها بین ۸۰ تا ۸۵ درصد ساخته شده‌‌‌‌‌اند و پیشروی ساخت‌‌‌‌‌وساز برخی دیگر از واحدها تنها بین ۱۰ تا ۱۵ درصد بوده است‌.
رهبر با اشاره به مبلغ بالای اقساط تسهیلات طرح نهضت ملی مسکن تاکید می‌‌‌‌‌کند که برخی از متقاضیان به دلیل قدرت مالی پایین و ناتوانی از پرداخت اقساط از این طرح انصراف داده‌‌‌‌‌اند.

گره وام مسکن
البته باید تاکید کرد که مشکلات ساخت طرح نهضت ملی مسکن به همین جا ختم نمی‌‌‌‌‌شود و بسیاری از بانک‌ها از پرداخت تسهیلات به این طرح رویگردان هستند.
در آخرین گزارش احمد خادمیان، مدیرکل دفتر طرح‌ریزی و پایش طرح‌های نهضت ملی مسکن در ۱۵ فروردین سال جاری به ایرنا گفته است: از ابتدای اجرای طرح نهضت ملی مسکن تا پایان سال ۱۴۰۲ بیش از یک میلیون و ۷۱۳ هزار واحد برای دریافت تسهیلات به بانک ها معرفی شدند که بانک‌‌‌‌‌ها تاکنون با ۷۵۸ هزار و ۷۱ واحد قرار داد منعقد کردند. عملکرد بانک‌های عامل در پرداخت تسهیلات نهضت ملی مسکن در ابتدای سال ۱۴۰۲ معادل ۲۵۵ هزار و ۴۷۸ واحد انعقاد قرارداد بود که رقم انعقاد قرارداد در اسفند سال گذشته به ۷۵۸ هزار و ۷۱ واحد رسید. این در حالی است که طبق قانون جهش تولید مسکن باید بانک‌ها ۲۰ درصد از تسهیلات خود را به مسکن اختصاص دهند، اما همچنان بسیاری از بانک‌ها در پرداخت این وام مقاومت می‌کنند.

طرح جدید برای ساخت مسکن
رییس هیئت مدیره انجمن انبوه سازان تهران همچنین از طرح جدید فعالان صنعت ساختمان برای افزایش تولید مسکن خبر می‌‌‌‌‌دهد.
رهبر در این زمینه توضیح می‌‌‌‌‌دهد: فعالان صنعت ساختمان به دولت پیشنهاد داده‌‌‌‌‌اند که زمین مورد نیاز را برای ساخت‌‌‌‌‌وساز در شهرک‌‌‌‌‌های اقماری کلان‌‌‌‌‌شهرها فراهم کند و بخش خصوصی منابع مالی را تامین کند تا بتوانند تولید مسکن را افزایش داده و کمبود عرضه را جبران کنند.
وی درباره جزئیات این طرح می‌‌‌‌‌گوید: بر این اساس زمین واحدهای مسکونی را دولت تامین می‌‌‌‌‌کند و چیزی حدود نیمی از هزینه ساخت به صورت تسهیلات بانکی پرداخت می‌‌‌‌‌شود و بخشی از منابع مالی توسط متقاضی تامین شده و کسری آن را سازندگان مسکن می‌‌‌‌‌پردازند و درنهایت به ازای سرمایه خود تعدادی از واحدهای مسکونی را تحویل می‌‌‌‌‌گیرند.
او ادامه می‌‌‌‌‌دهد: این طرح توسط دولت پذیرفته شده است و مطالعه بیشتر روی جزئیات آن در دست انجام است.